Sự ra đời và phát triển của mạng Internet có những tác động tích cực đến nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, không gian mạng cũng ẩn chứa nguy cơ, thách thức, đặc biệt, đây là môi trường cho sự ra đời của gián điệp mạng. Các chủ thể sử dụng gián điệp mạng như một phương tiện, công cụ để thực hiện mục đích của mình. Vậy, gián điệp mạng là gì? Tác động của nó với an ninh quốc gia và toàn cầu như thế nào? Chúng ta cần làm gì để ứng phó với mối đe dọa từ gián điệp mạng. Bạn sẽ tìm thấy câu trả lời trong cuốn sách “Gián điệp mạng từ góc nhìn mối đe doạ an ninh toàn cầu” của TS. Trần Mạnh Hùng.

Qua việc phân tích quan điểm của cá nhân, tổ chức, quốc gia, tác giả giúp bạn đọc tiếp cận khái niệm gián điệp mạng ở nhiều khía cạnh khác nhau. Đồng thời, tác giả cũng so sánh, làm rõ sự khác biệt giữa gián điệp mạng với gián điệp truyền thống, tội phạm mạng, tin tặc, khủng bố mạng, chiến tranh mạng. Ngoài các đặc điểm chung, gián điệp mạng có những đặc điểm và phương thức hoạt động riêng so với gián điệp truyền thống. Gián điệp mạng lấy không gian mạng, công cụ mạng vừa là môi trường hoạt động, vừa là mục tiêu tấn công; không trực tiếp xâm nhập người vào lãnh thổ đối phương nhưng vẫn thực hiện được hành vi gián điệp; có tính ẩn danh, an toàn cao, ít gặp rủi ro. Phương thức hoạt động của gián điệp mạng là sử dụng mã độc, phần mềm chuyên dụng khai thác lỗ hổng bảo mật, tấn công hệ thống thông tin để đánh cắp thông tin bí mật; khai thác dịch vụ ứng dụng có độ phủ cao, đặc biệt là các ứng dụng điện thoại, máy tính bảng; giám sát thông tin nguồn mở của người dùng mạng xã hội: Facebook, Twitter, LinkedIn,…

Rõ ràng, với phương thức hoạt động tinh vi, gián điệp mạng đã và đang là mối đe dọa, thách thức cho nhiều nước trên thế giới. Hậu quả nghiêm trọng mà gián điệp mạng gây ra không chỉ tác động đến chủ quyền, kinh tế, chính trị của mỗi quốc gia mà còn ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế và an ninh toàn cầu. Hoạt động xâm nhập, đánh cắp thông tin bí mật làm mất ổn định an ninh quốc gia, khiến các hoạt động kinh tế bị xáo trộn, làm thay đổi nhận thức của người dân về quan điểm, chủ trương, chính sách pháp luật của nhà nước. Mối đe doạ từ gián điệp mạng cũng tạo ra mâu thuẫn, căng thẳng giữa các nước trong khu vực và trên thế giới.

Trên cơ sở nghiên cứu xu hướng phát triển của gián điệp mạng, tác giả nêu bài học kinh nghiệm ở một số nước và gợi mở cho Việt Nam một số giải pháp nhằm ứng phó với mối đe dọa từ gián điệp mạng. Ban hành pháp luật về an ninh mạng, xây dựng lực lượng kiểm soát thông tin trên mạng Internet là giải pháp được nhiều quốc gia thực hiện. Ngoài ra, các quốc gia còn áp dụng biện pháp ngoại giao, pháp luật cũng như tăng cường hợp tác quốc tế để phòng chống gián điệp mạng. Tại Việt Nam, hoạt động tin tặc tấn công hệ thống mạng khá phổ biến, trong khi công tác đảm bảo an ninh mạng còn hạn chế, quy định pháp luật, chế tài xử phạt chưa hoàn thiện. Vì vậy, theo tác giả, Việt Nam cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó chú trọng nâng cao nhận thức, hiểu biết về công nghệ thông tin, pháp luật, kỹ năng phòng, chống gián điệp mạng cho người dân.

Sách là tài liệu tham khảo hữu ích dành cho các nhà nghiên cứu, bạn đọc quan tâm, tìm hiểu về gián điệp mạng.

Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!